Gemeente Gooise Meren heeft advies- en ingenieursbureau RPS onderzoek laten doen naar het materiaal Graustabiel, dat gebruikt is in De Krijgsman in Muiden voor paden en hofjes. Er zijn zorgen over gezondheidsrisico’s. Dit halfverhardings-materiaal bevat staalslakken, een reststof uit de staalindustrie. Het materiaal blijkt een hoge PH-waarde te hebben, die in verband kán worden gebracht met klachten. Het advies van de GGD richt zich vooral op die plekken waar kleine kinderen spelen. Naar aanleiding van dit advies zal de gemeente in overleg met de ontwikkelaar bepalen welke plekken in aanmerking komen om Graustabiel te vervangen.

Onderzoek naar gezondheidsrisico’s 

De gemeente neemt de zorgen over het effect op de gezondheid serieus. Hoewel de certificaten bij het materiaal Graustabiel voldoen aan de regelgeving heeft RPS Advies- & Ingenieursbureau op donderdag 8 mei 2025 monsters genomen naar aanleiding van het onderzoek van Investico dat het gebruik van staalslakken onthulde. De GGD heeft de onderzoeksresultaten beoordeeld op gezondheidsrisico’s. Er is sprake van een hoge PH-waarde die klachten kan veroorzaken, maar  het gehalte aan metalen is laag. Het advies van de GGD is dat het onwenselijk is om dit materiaal te gebruiken op plekken waar kinderen jonger dan vier jaar er veel contact mee hebben. Dat houdt vooral verband met de hoge PH waarde (12). Dit kan leiden tot geïrriteerde slijmvliezen en bloedneuzen. Het gaat dan om het risico dat zij het materiaal in de mond stoppen.  

Verwijderen is nu prioriteit

De conclusie is dat verwijderen van het materiaal op speelplekken de beste oplossing is om zorgen weg te nemen. Een kleine delegatie van omwonenden van de Krijgsman zijn daarover op 20 mei 2025 in een gesprek met de wethouder geïnformeerd.

In het gesprek gaf de gemeente een toelichting op de aanpak tot nu toe, met de focus in eerste instantie op gezondheid. Eventuele milieuschade en de verantwoordelijkheid komen later aan bod. Bewoners gaven aan gerustgesteld te zijn door de uitkomsten van enerzijds het GGD-rapport (geen schadelijke metalen van betekenis, en daarmee geen sprake van blijvende gezondheidsschade) en anderzijds door de bereidheid van de gemeente om Graustabiel te vervangen op plekken waar jonge kinderen spelen. Bewoners waren positief over de aanpak van de gemeente en waardeerden ook de maatregel om te sproeien tegen stof. Ze blijven betrokken bij de verdere keuzes over planning en vervangend materiaal, samen met de gemeente en KNSF.

De gemeente heeft eerder gezegd zich eerst te richten op de gezondheidsrisico’s en de zorgen van inwoners en pas in tweede instantie te kijken naar wie de verantwoordelijkheid draagt. Wel zal de gemeente in gesprek moeten met ontwikkelaar KNSF De Krijgsman, die eigenaar is van de gronden. 

Graustabiel voldoet aan milieunormen en regelgeving

De gegevens die horen bij de goedkeuring van het bestek (in 2021) gaven geen aanleiding om risico’s voor de volksgezondheid te veronderstellen. Het was overigens ook niet bekend bij de gemeente dat het materiaal Graustabiel staalslakken bevatte. Graustabiel wordt in Nederland veelvuldig toegepast. In totaal ligt het in Nederland op ca 1 miljoen vierkante meter. 
Ongeveer 25% van Graustabiel bestaat uit staalslakken; bedoeld als bindmiddel voor halfverharding. Dat is dus een andere toepassing van staalslakken als fundering voor wegen, dat de laatste tijd ook in het nieuws is. Het materiaal Graustabiel is verwerkt rond de hofjes Achterlader, Kardoes en Kruitpersstraat. En verder ook in de paden in het Bolwerkpark Noord (rond Paviljoen), Laan der Artillerie en Westbatterijpark.

De gemeente heeft het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) ook om advies gevraagd. Het RIVM heeft geen specifieke informatie over de samenstelling van Graustabiel en doet geen uitspraak doen over de risico’s van dit materiaal zelf. Het RIVM beperkt zich tot de meer algemene adviezen als voorzorgsmaatregel. Zoals: was je handen na het buitenspelen.