Gemeente Gooise Meren heeft advies- en ingenieursbureau RPS onderzoek laten doen naar het materiaal Graustabiel, dat gebruikt is in De Krijgsman in Muiden voor paden en hofjes. Er zijn zorgen over gezondheidsrisico’s. Graustabiel bevat staalslakken, een reststof uit de staalindustrie. Het blijkt een hoge PH-waarde te hebben, die in verband kán worden gebracht met klachten. 

De GGD heeft de onderzoeksresultaten beoordeeld en een advies geschreven. Het advies van de GGD richt zich vooral op die plekken waar kleine kinderen spelen. Naar aanleiding van dit advies zal de gemeente in overleg met de ontwikkelaar bepalen welke plekken in aanmerking komen om Graustabiel te vervangen.

Onderzoek naar gezondheidsrisico’s 

Hoewel de certificaten bij het materiaal Graustabiel voldoen aan de regelgeving, neemt de gemeente de zorgen over het effect op de gezondheid serieus. Nadat journalistiek platform Investico had onthuld dat het materiaal staalslakken bevat, heeft de gemeente adviesbureau RPS gevraagd om onderzoek te doen. De GGD heeft de onderzoeksresultaten beoordeeld op gezondheidsrisico’s. Er is sprake van een hoge PH-waarde die klachten kan veroorzaken, maar het gehalte aan metalen is laag. 

Het advies van de GGD is dat het materiaal beter niet gebruikt kan worden op plekken waar kinderen jonger dan 4 jaar er veel contact mee hebben. Dat komt vooral door de hoge PH waarde (12). Het gaat dan om het risico dat kinderen het materiaal in de mond stoppen. Dit kan leiden tot geïrriteerde slijmvliezen en bloedneuzen. 

Verwijderen is nu prioriteit

De conclusie is dat verwijderen van het materiaal op speelplekken de beste oplossing is om zorgen weg te nemen. Een kleine groep van omwonenden van de Krijgsman zijn daarover op 20 mei 2025 in een gesprek met de wethouder geïnformeerd.

In het gesprek gaf de gemeente een toelichting op de aanpak tot nu toe, met de focus in eerste instantie op gezondheid. Eventuele milieuschade en de verantwoordelijkheid komen later aan bod. Bewoners gaven aan gerustgesteld te zijn door de uitkomsten van het GGD-rapport (geen schadelijke metalen van betekenis, en daarmee geen sprake van blijvende gezondheidsschade) en door de bereidheid van de gemeente om Graustabiel te vervangen op plekken waar jonge kinderen spelen. Bewoners waren positief over de aanpak van de gemeente en waardeerden ook de maatregel om te sproeien tegen stof. Ze blijven betrokken bij de verdere keuzes over planning en vervangend materiaal, samen met de gemeente en KNSF.

De gemeente heeft eerder gezegd zich eerst te richten op de gezondheidsrisico’s en de zorgen van inwoners en pas daarna te kijken naar wie de verantwoordelijkheid draagt. Wel zal de gemeente in gesprek moeten met ontwikkelaar KNSF De Krijgsman, die eigenaar is van de gronden. 

Graustabiel voldoet aan milieunormen en regelgeving

Bij de goedkeuring van het materiaal Graustabiel in 2021 waren er geen aanwijzingen dat het risico’s zou vormen voor de volksgezondheid. De gemeente wist niet dat Graustabiel staalslakken bevatte. Graustabiel wordt in Nederland veel gebruikt: in totaal op ongeveer 1 miljoen vierkante meter. Ongeveer 25% van Graustabiel bestaat uit staalslakken, die worden gebruikt als bindmiddel voor halfverharding. 

Bij Graustabiel worden staalslakken op een andere manier gebruikt dan bij wegfunderingen, die de laatste tijd in het nieuws waren. Het materiaal Graustabiel is verwerkt rond de hofjes Achterlader, Kardoes en Kruitpersstraat. En verder ook in de paden in het Bolwerkpark Noord (rond Paviljoen), Laan der Artillerie en Westbatterijpark.

De gemeente heeft het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) ook om advies gevraagd. Het RIVM heeft geen specifieke informatie over de samenstelling van Graustabiel en doet geen uitspraak over de risico’s van dit materiaal zelf. Het RIVM beperkt zich tot de meer algemene adviezen als voorzorgsmaatregel. Zoals: was je handen na het buitenspelen.