We interviewden Joek (67 jaar) voor de Orange the World campagne tegen geweld tegen vrouwen en meisjes. Zij is oud-inwoner van Bussum, moeder, oma en werkt als ervaringsdeskundige bij MEE. Joek heeft ervaring met misbruik en huiselijk geweld. Ze helpt nu andere slachtoffers en adviseert professionals.

Heeft u met geweld te maken in uw omgeving? Dan kunt u altijd terecht bij Veilig Thuis, telefoonnummer 0800 20 00. Of bij Centrum Seksueel Geweld, telefoonnummer 0800 01 88.

Wat is jouw ervaring?

‘Vanaf mijn kindertijd heb ik te maken gehad met situaties van misbruik. Dat maakte het moeilijk om een gezonde persoonlijkheid te ontwikkelen. Daardoor belandde ik later in verschillende ongezonde relaties.’

Wat heeft jou geholpen om je leven te veranderen?

‘Een belangrijk moment was toen ik op mijn 53e een psycholoog sprak die echt luisterde en begrip had. Toen snapte ik pas hoe mijn geschiedenis en de problemen die ik later tegenkwam met elkaar te maken hadden. Veel praten werkte. Met hulpverleners, maar vooral ook met mijn kinderen waardoor er meer begrip kwam. In mijn familie was het moeilijk om op te staan voor wat ik had meegemaakt. Ze geloofden mij niet altijd. Ik stapte op mijn 57e uit mijn laatste ongezonde relatie. Daarna volgde ik een zware behandeling voor mijn trauma. Die veranderde mijn leven echt.’

Wat doe je als ervaringsdeskundige?

‘Ik geef voorlichting aan professionals. Ik help bij trainingen van MEE en denk mee over casussen. Daarnaast houd ik 1 op 1 gesprekken met inwoners. ‘Ik heb hoop gekregen’, dat krijg ik regelmatig terug van de mensen die ik ontmoet.’

Wat adviseer je vrouwen die te maken hadden met misbruik of in ongezonde relaties zitten?

‘Besef dat het geweld nooit jouw schuld is. Probeer je voor te stellen dat een goede vriendin in jouw situatie zit. Wat raad je haar aan? Een relatie stoppen kan een hele grote en te spannende stap zijn. Dat hoeft ook niet. Het geweld moet stoppen. Als je uit je relatie wilt, helpt het om je voor te stellen hoe je leven eruit kan zien. Wat wil je? Wat is daarvoor nodig? En wie kan jou daarmee helpen? Ik wilde troostster worden en aan het water wonen. Dat is gelukt!’

Wat wil je zeggen tegen mensen die vrouwen kennen in ongezonde relaties?

‘Zeg niet dat de relatie moet stoppen. Maar zeg dat de relatie niet gezond is en dat je er voor die persoon bent. Blijf in contact. Zorg ervoor dat iemand altijd bij je kan komen, zonder voorwaarden. Zorg voor veiligheid. Ook als de persoon weer terug gaat in de relatie. Ik heb dat zelf ook weleens gedaan. Eruit stappen is echt heel erg moeilijk. Laat iemand niet vallen. Help iemand om zich voor te stellen hoe een ander leven eruit zou kunnen zien. Heel praktisch: hoe kom je bijvoorbeeld aan een huis en uitkering.’

Wat wil je professionals meegeven?

‘Bied veiligheid! Maak ruimte voor het verhaal van de persoon, luister echt. Besef dat er eerst herstel en stabiliteit moet komen. Stel dus geen voorwaarden die spanning en angst kunnen veroorzaken. Toen ik in Bussum woonde, merkte ik dat de gemeente me niet vertrouwde. Dat was heel pijnlijk en stressvol. In de gemeente waar ik nu woon, ervaar ik dat heel anders. Fijner. Zet ervaringsdeskundigen in. Zij kijken en luisteren op een andere manier.’